Ocak/Mart 2024
1. Cilt: 435 sayfa – 2. Cilt: 989 sayfa
İGSAŞ’ın katkılarıyla
Tarım Devrimi olmadan, avcı-toplayıcı bir toplum olarak bu günlere gelebilir miydik?
En eski tarım faaliyetleri M.Ö. 9500-8500 yıllarında Güneydoğu Anadolu’nun içinde yer aldığı “Bereketli Hilal” adı verilen bölgede yapıldı. Buğday yaklaşık M.Ö.9000 yılında evcilleştirildi. İnsanlar buğdayı, buğday insanları evcilleştirdi. Sadece avlanmak ve toplamak şehirler ve hatta imparatorluklar kurmak için gerekenleri sunmaz bizlere. Bugün sahip olduğumuz yaşam şartlarının tümüne tarım devrimi sayesinde kavuştuk.
Tarımın doğduğu, medeniyetin beşiği Anadolu topraklarında, insanlık tarihini değiştiren buğdayı bilimsel olarak araştırmış ve bu çalışmalara ömrünü adamış Sevgili Dedem Mirza Gökgöl’ün cumhuriyet tarihinin ilk yıllarına da ışık tutan bu önemli eserinin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında tekrar okurla buluşmasında emeği geçen herkese teşekkürler…
-Tuluğ Ceyran Pinçe
Türkiye Buğdayları kitabı Mirza Gökgöl’ün bizlere sunduğu en kıymetli çalışmalardan biri. Bu kapsamlı çalışma yalnızca ülkemizde yetişen buğdayların detaylı ve bilimsel anlatımını içermekle kalmıyor; yaklaşık bir yüzyıl öncesine uzanarak çiftçilerin gündelik yaşantılarını, zorluklarını, yeterli tarımsal donanıma sahip olamamaktan ileri gelen sıkışmışlıklarını anlatıyor. Yüzyıl başında yaşanan ardı arkası kesilmeyen savaşların Türk çiftçisinde açtığı yaraları ve bu yaraları sarmak için gereken adımları anlatarak öneriler sunuyor.
Yüz yıl öncesinden bizlere seslenen bu kaynak kitabı hem referans olması hem de cesaret vermesi için en başta Türk çiftçisiyle ama onun da ötesinde yeni yetişecek ziraatçılarla ve bu alanda çalışan bilim insanlarıyla buluşturmayı görev biliyoruz. Bu eser, en değerli yıldızımız olan cumhuriyetimizin 100. yılına mütevazı bir armağandır. Başta Mustafa Kemal Atatürk’e, sonra da cumhuriyetimizin yükselmesinde muazzam emeği olan, Millî Mücadele’mizde ayağında çarığı, elinde tırpanı ve orağıyla canını veren Türk çiftçisine de minnetimizin ifadesidir.
-İlkay Ünal
İGSAŞ Genel Müdürü
İÇİNDEKİLER
1. CİLT
SUNUŞ
ÖNSÖZ
TÜRKİYE BUĞDAYLARI
TÜRKİYE’DE BUĞDAY ZİRAATININ GENEL ŞARTLARI
TÜRKİYE COĞRAFYA VE MORFOLOJİSİ
DOĞU ANADOLU YAYLASI
ORTA ANADOLU YAYLASI
KARADENİZ HAVZASI
TRAKYA YAYLASI
TÜRKİYE NEHİRLERİ VE GÖLLERİ
TÜRKİYE İKLİMİ
1. Karadeniz Havzası İklimi
2. Boğazlar Bölgesi İklimi
3. Trakya İklimi
4. Akdeniz İklimi
5. Güney Anadolu Bölgesi
6. Orta Anadolu İklimi
7. Doğu Anadolu İklimi
TÜRKİYE JEOLOJİSİ VE TOPRAK OLUŞUMU
ZİRAAT BÖLGELERİNİN GÖRÜNÜŞÜ VE GENEL ZİRAİ DURUMU
1. Kuzey Anadolu
2. Kuzey Batı Anadolu
3. Gediz ve Menderes Nehirleri Bölgesi
4. Güney Anadolu Bölgesi
5. Adana Bölgesi
6. Batı Geçit Bölgesi
7. Orta Anadolu Yaylası
8. Doğu Anadolu Yaylası
9. Trakya Paşaeli de Denilen Trakya Yaylası
TÜRKİYE TARİH VE ETNOĞRAFYASINA BİR BAKIŞ
TÜRKİYE’DE BUĞDAY EKİMİ
1. Topraktan Faydalanma Şekli
2. Çeşitli Bölgelerde Buğdayın Mevkii ve Genişleme Kabiliyeti
3. Yurtta Buğday Ekimi Nasıl Yapılır?
TÜRKİYE’DE BUĞDAYIN DEĞERLENDİRİLMESİ
1. Buğdayın Değerini Tespit Eden Vasıflar
2. Türkiye’de Başlıca Üretim Bölgeleri Buğdaylarını Değeri
3. Türkiye’de Üretilen Buğdayın Sarfiyatı
YURT İÇERİSİNDEKİ BUĞDAY ALIM-SATIMI, BORSALAR
BUĞDAYIN SAKLANMASI: AMBAR VE SİLO
BUĞDAYIN ÖĞÜTÜLMESİ TÜRKİYE’DE DEĞİRMENLER
DIŞ BUĞDAY SATIŞIMIZIN İLERLEMESİ İÇİN GEREKLİ OLAN TEDBİRLER
LİTERATÜR
YAZARIN DİĞER ESERLERİNİN BAŞLICALARI
2. CİLT
BAŞLANGIÇ
TÜRKİYE BUĞDAYLARININ MORFOLOJİK-EKOLOJİK TİPLERİ VE BUNLARIN DEĞERİ
BÖLGELERDE BUĞDAY ÇEŞİTLERİ VE BUNLARIN BOTANİK BİLEŞİMİ
ÜÇÜNCÜ BÖLGE BUĞDAYLARI
DÖRDÜNCÜ (ORTA ANADOLU) BÖLGE BUĞDAYLARI
BEŞİNCİ BÖLGE BUĞDAYLARI
ALTINCI BÖLGE BUĞDAYLARI
YEDİNCİ BÖLGE BUĞDAYLARI
SEKİZİNCİ BÖLGE BUĞDAYLARI
DOKUZUNCU BÖLGE BUĞDAYLARI
ONUNCU BÖLGE BUĞDAYLARI
TÜRKİYE BUĞDAYLARININ GENEL KARAKTERİ
BUĞDAYIN MENŞEİ TAHMİN EDİLEN ÜLKELERLE KIYASLAMA
BUĞDAY MENŞEİ MESELESİNDE TÜRKİYE BUĞDAYLARININ MEVKİİ
TÜRKİYE’DE BUĞDAY EKİMİNİN VERTİKAL HUDUTLARI
BÜYÜME FİZYOLOJİSİ
BUĞDAY ZENGİNLİĞİMİZDEN YARARLANMA İKMÂNLARI
BUĞDAY SİYASETİMİZİN ANA HATLARI
KİTAPTAN BİR ALINTI
Memlekette bu kadar genelleşmiş olan karasaban hakkında özet olarak denilebilir ki, bu alet melekette lüzumsuz ve bir işe yaramaz addedilemez. Karasaban pulluğun işini göremediği gibi, pulluk da bunun işini yapamaz. Toprağı çevirmek ve üzerindeki otları toprağın altına devirmeye ve kesmeye lüzum olmadığı zaman, karasaban hafifliği için iyi bir alettir. Pulluk daha fazla derine gider; ancak yaz günlerinde, pulluk toprağı çevirdiği için, karasabandan fazla kurutur. Eğer aktarmalar sonbahar veya kışın yapılırsa nem kaybı bakımından, pullukla sürmekle karasabanla aktarmak arasında fark yoktur.