Nisan 2021
103 sayfa
Bilançolar üzerinden Python kodlarıyla desteklenmiş anlatım
70 yıldır bilinen, bankaların mevduat toplayarak kredi verdikleri yalanını tarihe gömüyoruz. Bankalar kredi vererek mevduat yaratırlar.
“Ana akım iktisadın para ve finansman alanındaki temel Neoklasik yanılgılarından birinin didaktik ve renkli bir irdelemesi. Sadece iktisat öğrencilerine değil, konuyla ilgilenen herkese tavsiye edilir.”
Prof. Dr. Yılmaz AKYÜZ Emekli Direktör, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı
“Sayın Yılmaz, standart para-banka ve makroekonomi kitaplarında on yıllardır sorgulanmadan sunulan bazı genel kabullerin geçersizliğini yalın ve çarpıcı örneklerle ortaya koyuyor. Akıcı ve anlaşılır bir üslupla kurgulanan bu eser iktisat ve finans meraklılarının kütüphanesinde muhakkak bulunmalı.”
Prof. Dr. A. Hakan KARA Bilkent Üniversitesi
“Dr. Engin Yılmaz paranın neredeyse on bin yıla dayanan serüvenini önemli dönemeçleriyle, ekonomi yazınında henüz çözülememiş tartışmaları ve herkesin anlayabileceği sade, yalın bir dille aktarıyor. Sadece tarihçe ve iktisadi paradigmaların kuramsal tartışmalar ile yetinmeyen; paranın ve muhasebesinin teknik boyutlarını bizlere ulaştıran bir yapıt.”
Prof. Dr. A. Erinç Yeldan Kadir Has Üniversitesi
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
1. TARİHSEL SÜREÇTE PARA
2. NEO-KLASİK İKTİSATIN TEZİ
3. NEO-KLASİK İKTİSATIN ELEŞTİRİSİ
4. POST-KEYNESYEN İKTİSATIN PARANIN NASIL YARATILDIĞINA İLİŞKİN GÖRÜŞÜ
5. TÜRK BANKACILIK SİSTEMİNDE PARA NASIL YARATILIR?
6. KRİZ ZAMANLARINDA PARAYI KİM YARATIR?
7. BİLANÇOLAR ÜZERİNDEN PARA
8. BİLANÇOLAR ÜZERİNDEN PYTHON KODLARIYLA PARA
KAYNAKÇA
KİTAPTAN BİR ALINTI
Neo-Klasik İktisat’ın paranın nasıl yaratıldığına ilişkin görüşleri, Samuelson’un 1948 tarihli kitabında yaptığı açıklamalara dayanmaktadır. Bu yaklaşımın temel yapı taşlarını tekrar hatırlayalım. Bankalara mutlaka bir miktar para yatırılmalı, yatırılan paranın bir kısmına zorunlu karşılık ayrılmalı, geri kalan kısım müşterilere kredi olarak verilmeli, kredi alan müşteri bu parayı mutlaka harcamalı ve harcama sonrasında eline para geçen kişi bu parayı kendi bankasına yatırmalıdır. Bu zincirin durmadan devam etmesi gerekmektedir.
Teoriye ilk eleştiri bu noktadan gelmektedir. Zorunlu karşılık oranının %20 olduğu bir sistemde, 1000$’lık ilk paranın kendisinin 5 katı kadar mevduat yaratması için yukarıdaki zincirin tam olarak 66 kere tekrarlanması gerekmektedir.