Aralık 1998
Stealing the Market: How the Giant Brokerage Firms, with Help from the SEC, Stole the Stock Market from the Investors
Çeviren: Şehnaz Tahir
238 sayfa
Dev aracı şirketler borsayı yatırımcılardan nasıl çaldılar?
Borsalarımız bireysel yatırımcılardan gelen küçük emirlerin oluşturduğu işlemleri gerçekleştirmek üzere oluşturulmuştu. Bugün ise çoğu brokerlerine hisse başına ancak birkaç cent ödeme yapan kurumsal yatırımcıların verdiği büyük emirleri yerine getirmek zorunda. Brokerler öçlerini müşterilerinin aleyhine gizlice ya da başka isim altında alım satım yaparak alıyorlar. Bu durum karşısında kurumlar brokerlerine haber vermeden işlem yaptırabilecekleri yeni koşullar yaratma peşinde. SEC ise devreye girip bu borsa dışı işlemleri denetim altına alamıyor ya da almak istemiyor. Ülkelerin zenginliğine bu denli katkıda bulunmuş olan dürüst ve açık borsalarımızı kaybetme yolunda ilerliyoruz. Borsayı Çalmak‘ta, aralarında Dünyanın En Büyük Banka Soygunu ve Bankerler ve Avukatlar adlı yapıtların da bulunduğu yirmi iki inceleme kitabının yazarı ve Amerika’nın en yetkin finans gazetecilerinden biri olan Martin Mayer, son olarak ortaya çıkan “”insider trading”” skandallarının altında yatan bu rahatsız edici gelişmelerin sonuçlarını ele alıp, borsaların halka yönelik amaçlarının gözardı edilmesinin binilen dalı kesmek anlamına geleceği ve borsaları yok edeceği uyarısını yapıyor. Borsayı kuşatan mitlerin “”kapitalist ekonominin can damarı olmasa da önemli unsurlarından biri sayılabilecek bir kurumun akılcı bir değerlendirmesini yapmayı zorlaştırdığını söyleyen Mayer, A.B.D. menkul kıymet borsalarını mercek altına alıyor.
……….
Eğer para, bankacılık ve yatırım konusunu daha iyi bilen varsa beri gelsin. – New York Times Book Review
Martin Mayer, tüm yetkililer, borsacılar ve finans öğrencileri tarafından okunması gereken son derece açık bir kitaba imzasını atmış. – Henry Kaufman, Henry Kaufman and Company Inc., Yönetim Kurulu Başkanı
Son derece vurucu ve ilginç bir kitap. – Adam Smith
Herkesin ağzına sakız olmuş bazı görüşleri artık unuttuğumuz bir ciddiyetle eleştiren bu kitabı okumak hem yararlı hem de ufuk açıcı. – Wall Street Journal
Borsayı Çalmak, bugünün borsalarının nasıl çalıştığını anlamak isteyen herkesin okuması gereken bir yapıt. Martin Mayer menkul değerler borsalarına yeni bir şekil veren ve Amerikan sermaye sisteminin temelinde yatan adalet ve dürüstlük kavramlarını tehdit eden güçleri incelerken gazetelerde okuduğumuz haberlerin çok ötesine geçmeyi başarmış. Borsayı Çalmak bize bir kez daha borsada reformun gerekli olduğunu kanıtlıyor. – Edward J. Markey, A.B.D. Temsilciler Meclisi Telekomünikasyon ve Finans Altkomitesi Başkanı
İÇİNDEKİLER
Borsa Niçin Bu Denli Önemli?
Makineyi İşletmek
Düşman Borsacı
Vadeli İşlemlerle Yaşamak
Çantada Keklik
Teknolojinin Marifetleri
Kaybolan Devlet
Sisli ve Puslu
KİTAPTAN BİR ALINTI
“Hiç şaşmaz,” demişti Morton, duvarları dışarıyı görebilmesi için camdan yapılmış toplantı salonunda dinlenirken, brokerimiz alış emrini uzmana duyurur duyurmaz onu başkaları da izler. Ben ekrandan gelişmeleri izlerim, satılık bin hisseye karşılık ikibin alış emri varken durum bine karşılık onbin alış emri haline gelir. Portföy müdürünü yanıma çağırırım, çünkü o anki tutumuna güvenemem. Normal tepkisi diğerlerinin de kendisi gibi bu hisse senedinin iyi bir yatırım olduğunu anladıklarını düşünmek ve hemen alabildiğince senet almaktır. Oysa genellikle diğer brokerler bizim emrimizi duymuşlardır ve bizim gerimizde kalmamak için alım yapıyorlardır.
Bizim brokerimizin verdiği emrin aynısını veren brokerlerin kim olduğunu bulabilir ve oldukça büyük bir kuruluşu temsil ettiğim için brokerin patronunu arayıp bu senetler için elinizde müşteri emri var mı, yoksa firma mı brokere emir veriyor, ya da broker kendi kendine mi alım yapıyor? diye sorabilirim. Bana doğruyu söyleyeceklerdir. Eğer salondaki broker alımı kendi hesabına ya da kendi firmasından olmayan bir dostu için yapıyorsa emri geri çekerim. Ama gözümü ekrandan ayırmam. Önce yüksek fiyattan birkaç işlem yapılmıştır. Sonra ekranda ikibin hisse senedine karşılık onbin alış emri varken, oran ikibine sekizbin olur, derken insanlar bizim çekildiğimizi farkederler ve ekranda onbin hisseye karşılık ikibin alış emri sonra bin alış emri görülmeye başlar. Fiyat düşer. Başka bir yatırım kuruluşu aracılığıyla emri yeniden veririz ve bazen alımı ilk fiyattan daha düşük bir fiyata bile yapabiliriz